Τι είναι η Πλαγιοκεφαλία και πώς διορθώνεται;

Τι μπορεί να κάνει ένας θεραπευτής ΚρανιοΙερής στην Πλαγιοκεφαλία

Η Kρανιο-Ιερή Θεραπεία έχει αποδειχτεί ότι είναι αποτελεσματική για τη θεραπεία μωρών και παιδιών. Ενώ τα μωρά έρχονται για θεραπεία για διάφορες παθήσεις, μία από τις πιο ανησυχητικές για τους γονείς είναι η παραμόρφωση του κρανίου. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι παραμόρφωσης κι ένας από τους πιο συνηθισμένους είναι η πλαγιοκεφαλία.

Τι είναι η Πλαγιοκεφαλία σε μωρό; 

Πλαγιοκεφαλία σημαίνει ότι το κεφάλι του μωρού είναι ασύμμετρο. Επιπλέον παρατηρείται μία αποπλάτυνση στο οπίσθιο – πλάγιο τμήμα της κεφαλής (βρεγματοϊνιακή περιοχή). Πολλές φορές στο σημείο της πλαγιοκεφαλίας δεν υπάρχουν καθόλου τρίχες. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, η αποπλάτυνση συνοδεύεται από μια προεξοχή στο μέτωπο του μωρού στη σύστοιχη πλευρά καθώς και ασυμμετρίες των αυτιών και των οφθαλμών.

Μια άλλη μορφή σοβαρής κρανιακής παραμόρφωσης είναι γνωστή ως βραχυκεφαλία. Στη βραχυκεφαλία και οι δύο πλευρές του πίσω μέρους της κεφαλής είναι εντελώς επίπεδες. Σε αυτό το συγκεκριμένο μοτίβο έχουμε ένα σχήμα κεφαλής που το πλάτος είναι είναι μεγαλύτερο από το μάκρος. Άλλη μια σοβαρή περίπτωσης κρανιακής παραμόρφωσης είναι η σκαφοκεφαλία ή δολικοκεφαλία κατά την οποία το σχήμα της κεφαλής έχει πολύ μεγάλο μήκος και μικρό πλάτος.

Ένας από τους λόγους συχνότερης εμφάνισης της πλαγιοκεφαλίας είναι η οδηγία που εξέδωσε η Αμερικάνικη Παιδιατρική Εταιρεία το 1992, ότι τα βρέφη να κοιμούνται σε ύπτια θέση προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος  “Συνδρόμου Αιφνιδίου Θανάτου“. Αυτό ήταν αποτέλεσμα πολλών μελετών οι οποίες έδειξαν ότι η θέση αυτή μειώνει την πιθανότητα του Συνδρόμου Αιφνιδίου Θανάτου κατά 40%. Πραγματικά λοιπόν μειώθηκε κατα πολύ το σύνδρομο αυτό αλλά εξαπλασιάστηκαν τα περιστατικά πλαγιοκεφαλίας. 

Αιτίες της Πλαγιοκεφαλίας

Καθώς το κρανίο ενός μωρού είναι αρκετά εύπλαστο, η παραμόρφωση του κρανίου του συνδέεται, σχεδόν πάντα, με εξωτερικές δυνάμεις που επιδρούν στα διάφορα κρανιακά οστά και στρεβλώνουν τις φυσικές τους θέσεις.

Μία σημαντική εξαίρεση σε αυτό είναι μια κατάσταση γνωστή ως κρανιοσυνοστέωση, η οποία είναι μια πρόωρη συνένωση δύο ή περισσότερων οστών στην περιοχή των ραφών. Αυτή η σπάνια συγγενής κατάσταση (επηρεάζει 1 στις 2500 έως 3000 γεννήσεις) πρέπει να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί ιατρικά, συνήθως μέσω χειρουργικής επέμβασης. Η βραχυκεφαλία και η σκαφοκεφαλία οφείλονται σε συνοστέωση της στεφανιαίας και τη οβελαίας ραφής αντιστοίχως.

Εκτός από την κρανιοσυνεοστέωση, οι αιτίες της πλαγιοκεφαλίας μπορούν να κατανεμηθούν σε τρεις κύριες κατηγορίες:

• Προγεννητικοί παράγοντες
• Παράγοντες που αφορούν τη γέννηση
• Μεταγεννητικοί παράγοντες

Προγεννητικοί παράγοντες

Οι κύριες αιτίες αφορούν τη συμπίεση του κρανίου ως αποτέλεσμα του μειωμένου χώρου μέσα στη μήτρα. Αυτό μπορεί να συμβεί εξαιτίας μιας ασύμμετρης μήτρας, μείωσης του αμνιακού υγρού, μιας πολύδυμης κύησης ή αν κολλήσει το κεφάλι του μωρού σε μια θέση (π.χ. κεφάλι σφηνωμένο κάτω από τα πλευρά της μητέρας) προς το τέλος της εγκυμοσύνης.

Παράγοντες γέννησης

Κατά τη γέννηση το κρανίο του μωρού βιώνει τις πιο έντονες δυνάμεις συμπίεσης μέσα στην πύελο της μητέρας του. Ενώ η παραμόρφωσητου κρανίου κατά τη γέννηση είναι μια φυσιολογική διαδικασία, εάν το μωρό βιώσει οποιαδήποτε πτυχή της γέννησης ως αγχωτική, ενοχλητική ή ακόμη και τραυματική, αυτές οι κρανιακές συμπιέσεις μπορεί να κρατηθούν μέσα στο σύστημα μαζί με υψηλά επίπεδα σοκ, νευρολογικό φορτίο και συναισθηματική ένταση.

Το σύνηθες μοτίβο παραμόρφωσης που βλέπουμε σε μωρά με πλαγιοκεφαλία και βραχυκεφαλία συνδέεται συχνά με οπίσθιες προβολές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να συμπιέζεται το ινιακό οστό (το οστό στο πίσω μέρος του κεφαλιού) πάνω στο ιερό οστό της μητέρας. Εάν ένα μωρό βρίσκεται σε αυτήν τη θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα, ή εάν οι συστολές ήταν αρκετά έντονες (όπως συμβαίνει με τις γεννήσεις με προκλητούς πόνους), τότε η παραμόρφωση που συμβαίνει μπορεί να είναι σοβαρή.

Έντονη συμπίεση του ινιακού μπορεί επίσης να συμβεί κατά το τελευταίο στάδιο του τοκετού, όταν το μωρό προσπαθεί να εξέλθει από τη λεκάνη της μητέρας του. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το πρόσωπο του μωρού πιέζεται προς το ιερό οστό της μητέρας του και το ινιακό συστέλλεται και συμπιέζεται από το ηβικό οστό.

Οι περιστροφικές δυνάμεις που εισάγονται στο κρανίο, στο λαιμό και στο σώμα του μωρού κατά τη διάρκεια της στροφής κατά τη γέννηση είναι επίσης καθοριστικές για την ανάπτυξη της πλαγιοκεφαλίας και άλλων σοβαρών μορφών παραμόρφωσης. Αυτές οι δυνάμεις μπορούν να δημιουργήσουν μια προτίμηση της κεφαλής να στρέφεται προς τη μία μόνο κατεύθυνση και να αποφεύγει την άλλη. Σε ακραίες περιπτώσεις, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ραιβόκρανο.

Ραιβόκρανο

Ραιβόκρανο είναι η σύσπαση σε έναν από τους στερνοκλειδομαστοειδείς μύες του λαιμού, που προκαλεί το κεφάλι να στρέφεται ή να γέρνει περισσότερο προς τη μία κατεύθυνση. Όταν τα μωρά δεν μπορούν να γυρίσουν το κεφάλι τους εξίσου και στις δύο πλευρές, θα προτιμήσουν την πλευρά της ευκολότερης περιστροφής. Αυτό οδηγεί σε αυξημένη πίεση που ασκείται σε αυτήν την πλευρά του ινιακού, ειδικά εάν το μωρό έχει αδύναμους μυς στον αυχένα ή για κάποιο άλλο λόγο έχει μειωμένο έλεγχο των κινήσεων της κεφαλής. Αυτή η προτίμηση θέσης μπορεί στη συνέχεια να γίνει μόνιμη και να ενισχύεται κάθε φορά που το μωρό ξαπλώνει στην πλάτη του.

Άλλοι σημαντικοί παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν την προωρότητα (τα κρανιακά οστά των πρόωρων μωρών είναι πιο μαλακά και επομένως πιο ευάλωτα στη συμπίεση από εκείνα των τελειόμηνων μωρών), το χαμηλό βάρος γέννησης, τον τοκετό εκτεταμένης διάρκειας, τη χρήση εμβρυουλκού ή βεντούζας και τη χρήση φαρμάκων για τεχνητούς πόνους.

Μεταγεννητικοί παράγοντες

Αυτοί θεωρούνται οι κυρίαρχες αιτίες της πλαγιοκεφαλίας. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, θεωρείται ότι η αυξημένη συχνότητα των μωρών που περνούν όλο και περισσότερο χρόνο στην πλάτη τους, ειδικά όταν κοιμούνται έχει οδηγήσει σε πολλαπλασιαμό των περιστατικών. Άλλοι παράγοντες είναι ο αυξημένος χρόνος που μένουν τα μωρά στο κάθισμα του αυτοκινήτου καθώς και το ραιβόκρανο ή άλλα προβλήματα που επηρεάζουν την περιστροφή του λαιμού.

Οι παράγοντες αυτοί έχουν μεγάλη σημασία, λόγω του γεγονότος ότι πολλοί γονείς αναφέρουν ότι το κεφάλι του μωρού τους φαινόταν συμμετρικό κατά τη γέννηση, αλλά άρχισε να αναπτύσσει ισχυρές ασυμμετρίες, αρκετές εβδομάδες αργότερα. Σύμφωνα με την εμπειρία μου, η θέση του μωρού στον ύπνο ή στο αυτοκίνητο είναι δευτερεύουσες και όχι πρωταρχικές αιτίες. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι, με την πάροδο του χρόνου, επιδεινώνουν και υπερτονίζουν τα προϋπάρχοντα συμπιεστικά και περιστροφικά μοτίβα που υπάρχουν από την προγεννητική ή γεννητική εμπειρία του μωρού.

Γιατί είναι σημαντικό αν το μωρό μου έχει πλαγιοκεφαλία;

Δεν αφορά μόνο την εμφάνιση του παιδιού. Οι περισσότερες συμβουλές που ακούν οι γονείς είναι ότι μόλις μεγαλώσουν τα μαλλιά του μωρού, οι παραμορφώσεις του κρανίου δε θα «φαίνονται σχεδόν καθόλου». Υπάρχει ένα αυξανόμενο πλήθος ερευνών που υποδεικνύουν ότι τα παιδιά με πλαγιοκεφαλία ή βραχυκεφαλία πρέπει να παρακολουθούνται για αναπτυξιακές καθυστερήσεις ή ελλείμματα. Μία έρευνα αναφέρει ότι «τα βρέφη με παραμορφωτική πλαγιοκεφαλία αποτελούν μια ομάδα υψηλού κινδύνου για αναπτυξιακές δυσκολίες που παρουσιάζονται ως ελαφριά προβλήματα εγκεφαλικής δυσλειτουργίας κατά τη διάρκεια των σχολικών ετών». Μια άλλη έρευνα διαπίστωσε ότι τα παιδιά με πλαγιοκεφαλία είναι πιο πιθανό να χρειάζονται υπηρεσίες ειδικής αγωγής στο σχολείο σε σχέση με τα αδέλφια τους που δεν είχαν πλαγιοκεφαλία (34,9% έναντι 6,6%, αντίστοιχα). Οι υπηρεσίες που χρειάστηκαν περιλάμβαναν λογοθεραπεία, εργοθεραπεία και φυσιοθεραπεία.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι παρόλο που αυτά τα ευρήματα δεν υπονοούν ότι η πλαγιοκεφαλία προκαλεί αναπτυξιακά προβλήματα, αλλά μπορεί να χρησιμεύσει ως δείκτης για αναπτυξιακό κίνδυνο.

Επιπλέον, οι παραμορφώσεις του κρανίου μπορεί να συμβάλλουν σε πονοκεφάλους, ημικρανίες, επώδυνη οδοντοφυΐα, προβλήματα με την κάτω γνάθο και οδοντικά προβλήματα. Συνιστάται λοιπόν η θεραπεία να γίνεται όσο το δυνατόν νωρίτερα, προκειμένου να αποκατασταθεί το φυσιολογικό σχήμα της κεφαλής.

Μία από τις πιο συχνά αναφερόμενες ανησυχίες από γονείς είναι η εμφάνιση του παιδιού τους και η πιθανότητα να γίνει αντικείμενο πειραγμάτων ή να στιγματιστεί λόγω της κατάστασής του.

Τι μπορώ να κάνω για να το διορθώσω;

Οι κοινές θεραπευτικές προσεγγίσεις είναι οι εξής:

• Μην κάνετε τίποτα – στηριχτείτε στην υπόθεση ότι καθώς το παιδί μεγαλώνει η διαδικασία αναδιαμόρφωσης του κεφαλιού θα πραγματοποιηθεί από μόνη της.
• Αυξήστε την ώρα που ξαπλώνει το μωρό στην κοιλιά κατά τη διάρκεια της ημέρας – για να αφαιρέσετε την πίεση από το πίσω μέρος του κεφαλιού.
• Κρανιακά ορθωτικά – ειδικά κράνη για μωρά.
• Χειρουργική επέμβαση σε περίπτωση κρανιοσυνοστέωσης.
• Κρανιο-Ιερή Θεραπεία.

Οι επαγγελματίες Κρανιο-Ιερής Θεραπείας μπορούν να κάνουν πολλά για την αντιμετώπιση της πλαγιοκεφαλίας. Αυτό ίσως που πρέπει να τονιστεί είναι ότι κάποιες θεραπείες επικεντρώνονται στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Στην Κρανιο-Ιερή Θεραπεία ασχολούμαστε πρώτα με τις αιτίες που δημιούργησαν την κατάσταση, τις δυνάμεις δηλαδή που ασκούνται στο κρανίο του μωρού, και αφού αναιρεθούν οι αιτίες αφιερώνουμε χρόνο στα συμπτώματα.

Αξιολόγηση και Θεραπεία στην περιοχή του λαιμού

Το πρώτο που θα αξιολογήσουμε είναι αν συνυπάρχει Ραιβόκρανο. Αν υπάρχει περισσότερη τάση από τη μία πλευρά στον λαιμό, σύσπαση του στερνοκλειδομαστοειδούς ή κάποιου άλλου μυός του αυχένα, θα χρησιμοποιήσουμε τεχνικές απελευθέρωσης αυτών των μυών. Δίνουμε στους γονείς πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο αλλαγής των δραστηριοτήτων φροντίδας και παιχνιδιού τους, ώστε τα μωρά να μπορούν να αναπτύξουν ισορροπημένο μήκος και δύναμη, ειδικά στους αδύναμους, υπερβολικά σφιχτούς μυς.

Αξιολόγηση και Θεραπεία στις ραφές του κρανίου

Το επόμενο ζήτημα που θα πρέπει να ανιχνεύσουμε είναι αν κάποιο οστό του κρανίου επικαλύπτει κάποιο άλλο στις ραφές. Οι ραφές είναι ουσιαστικά οι αρθρώσεις μεταξύ των οστών στο κρανίο. Τα κρανιακά οστά συχνά αλληλεπικαλύπτονται μεταξύ τους κατά τη διαδικασία γέννησης ώστε να μπορέσει να βγει το κεφάλι μέσα από το κανάλι της μήτρας. Αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό. Οι επικαλύψεις πρέπει (και συνήθως συμβαίνει) να αποκαθιστούνται όταν γεννηθεί το μωρό. Μπορεί να χρειαστούν ώρες, ημέρες ή εβδομάδες αλλά συχνά επιλύονται από μόνες τους. Σε περιπτώσεις που δεν έχουν επιλυθεί, χρησιμοποιούμε τεχνικές για να απομακρύνουμε απαλά τα γειτονικά οστά. Όσο νωρίτερα αντιμετωπίζουμε μια επίμονη επικάλυψη, τόσο το καλύτερο.

Κινητοποίηση των κρανιακών οστών

Ως θεραπευτές Κρανιο-Ιερής θα χρησιμοποιήσουμε τον Κρανιο-Ιερό ρυθμό (ο ρυθμός που παράγεται από την κίνηση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού) για να ενισχύσουμε την κίνηση των οστών το κρανίου. Σε όσα σημεία υπάρχει ελευθερία μεταξύ των γειτονικών οστών αισθανόμαστε τον Κρανιο-ιερό Ρυθμό. Με τη χρήση τεχνικών κρανιακής άντλησης μπορούμε να ενθαρρύνουμε το Ρυθμό να αποκτήσει μεγαλύτερο εύρος κίνησης. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε σταδιακά να “δώσουμε” κίνηση σε γειτονικά οστά που είχαν περιορισμό.

Συνολική εκτίμηση του σώματος

Όπως αναλύσαμε και προηγουμένως οι δυνάμεις στρέβλωσης και συμπίεσης που ασκήθηκαν στο έμβρυο κατά την εγκυμοσύνη ή τον τοκετό πιθανόν να έχουν εγκλωβιστεί σε κάποιους ιστούς στο σώμα του παιδιού. Οι θεραπευτές Κρανιο-Ιερής θα κάνουν συνολική εκτίμηση του σώματος εξετάζοντας πιθανές στρεβλώσεις στη σπονδυλική στήλη, στη λεκάνη και το ιερό οστό, στα οστά του θώρακα και της ωμικής ζώνης. Μετά θα εφαρμόσουν τεχνικές απελευθέρωσης με σκοπό να έρθει ισορροπία σε όλο το σώμα.

Θεραπεία σε μωρά που φορούν κράνη

Στην πρακτική μου βλέπω μερικά μωρά που φορούν ειδικά διορθωτικά κράνη ή συσκευές με ιμάντες που περιορίζουν σωματικά την ανάπτυξη των κρανιακών οστών που καλύπτουν και επιτρέπουν ελεύθερη ανάπτυξη των οστών που φαίνονται. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι αυτές οι συσκευές διορθώνουν το πρόβλημα μόνο αισθητικά.

Φυσικά, χαίρομαι που κάνω θεραπεία σε μωρά με κράνη. Χρειάζονται πραγματικά την Κρανιο-Ιερή Θεραπεία. Είναι καλό να κάνουμε έναν έλεγχο και να βεβαιωθούμε ότι τα κρανιακά οστά κινούνται ανεξάρτητα από τα γειτονικά τους. Τα μώρα που φορούν κράνη έχουν ανάγκη πραγματικά τη δουλειά που κάνω.

Πώς μπορώ να κλείσω ένα ραντεβού για Κρανιο-Ιερή θεραπεία; 

Κλείστε μία συνεδρία με τον Κυριάκο Καραμπατζιάκη, OT, CST, επιστημονικό υπεύθυνο του Upledger Institute Greece. Η κλινική μας είναι ανοικτή, τηρώντας όλα τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης ενάντια στη διασπορά του COVID-19.

Καλέστε μας στο 215.535.6688

Ή κλείστε το ραντεβού σας ηλεκτρονικά εδώ